Ο ζωγράφος Ονορέ Ντωμιέ

Οι σκακιστές (1863-1867)

Ένας μεγάλος σχολιαστής της κοινωνικής και πολιτικής ζωής της Γαλλίας του 19ου αιώνα. Κάπως έτσι θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ο σημαντικός Γάλλος ρεαλιστής ζωγράφος, χαράκτης, σκιτσογράφος και γλύπτης Ονορέ Ντωμιέ (Honoré Daumier, 1808-1879).

Γεννημένος στη Μασσαλία, ο Ντωμιέ γρήγορα έδειξε τις καλλιτεχνικές του ευαισθησίες ξεκινώντας με ξυλογραφίες και εικονογραφήσεις σε διαφημιστικές αφίσες, για να περάσει στη λιθογραφία λίγο αργότερα, στο χιουμοριστικό σκίτσο το 1830 και στην καθαυτό ζωγραφική το 1848, τέχνη που τελικά τον κέρδισε ολοκληρωτικά.

Με το σκίτσο του ο Ντωμιέ εξασκούσε καυστική σάτιρα στα πολιτικά και κοινωνικά ήθη της εποχής του, φτάνοντας να γελοιοποιήσει τον βασιλιά Λουδοβίκο Φίλιππο τον Α' παρουσιάζοντάς τον ως Γαργαντούα, γεγονός που του στοίχισε έξι μήνες φυλάκιση.
Η ζωγραφική του είναι μια σύνθεση επηρεασμών πολλών σχολών, πάντα όμως μέσα στα πλαίσια του ρεαλισμού. Καλλιτέχνες και κινήματα που άσκησαν επιρροή στο ύφος του ήταν ο Ντελακρουά, ο Κορώ, ο Ρουσσώ, ο Μιλέ, ο Φραγκονάρ και οι ιμπρεσιονιστές.


Το βάρος (1853-1855)


Η εξέγερση (περ. 1860)

Ο θρίαμβος των νιάτων

Ζακ Μίζες

Στις 26 Μαρτίου 1949 έγινε στη Χάγη ένας αγώνας επίδειξης ανάμεσα στον 84χρονο Γερμανό γκρανμαίτρ Ζακ Μίζες και τον 87χρονο Ολλανδό μαιτρ Ντερκ Φαν Φόρεστ. Νικητής αναδείχθηκε ο πνευματώδης Μίζες, ο οποίος μετά από την παρτίδα σχολίασε: "Τα νιάτα θριάμβευσαν"!


Ντερκ Φαν Φόρεστ

Ας δούμε την ιστορική εκείνη παρτίδα:

Φαν Φόρεστ-Μίζες, Χάγη 1949
1. ε4 γ5 2. Ιζ3 Ιγ6 3. δ4 γxδ4 4. Ιxδ4 ε6 5. γ4 Ιζ6 6. Αη5 Βα5+ 7. Αδ2 Βε5 8. Ιxγ6 Βxε4+ 9. Αε2 βxγ6 10. 0-0 Αγ5 11. Αγ3 Βζ4 12. β4 Αε7 13. η3 Βγ7 14. Αδ3 γ5 15. β5 Αβ7 16. Βε2 θ5 17. Ιδ2 θ4 18. Ιε4 Ιθ5 19. Παδ1 ζ5 και τα Λευκά εγκατέλειψαν.

Ο Ζακ Μίζες (Jacques Mieses, 1865-1954) είχε μια μακρά και ενδιαφέρουσα διεθνή σκακιστική καριέρα, που ξεκίνησε το 1888, την εποχή του Στάινιτς, του Τσούκερτοτ και του Μπλάκμπερν, και τελείωσε το 1948, όταν μεσουρανούσαν αστέρια όπως ο Μποτβίνικ, ο Ρεσέβσκι και ο Σμύσλοβ. Μέσα σε αυτά τα 60 χρόνια παρέμεινε ένας αθεράπευτα ρομαντικός παίχτης, που ποτέ δεν αφομοίωσε τελείως τις στρατηγικές αρχές του Στάινιτς, αλλά προσπαθούσε πάντα να δημιουργεί φανταιζί παρτίδες, αποσκοπώντας στην επίθεση με κάθε μέσο εναντίον του αντίπαλου βασιλιά. Το στυλ αυτό τον εμπόδισε μεν από το να βρεθεί στην εντελώς πρώτη σειρά των παιχτών της εποχής του, αλλά του απέφερε πολλά βραβεία ωραιότητας για παρτίδες του, με τελευταίο αυτό που κέρδισε το 1945 στο Χάστινγκς, σε ηλικία 80 ετών.

Ο Μίζες δεν διέπρεψε μόνο ως παίχτης. Ήταν οργανωτής πολλών τουρνουά, έκανε ανταποκρίσεις από αγώνες, έγραφε σε σκακιστικές στήλες και επιπλέον έγραψε και αρκετά βιβλία. Άνθρωπος με το χάρισμα να γίνεται αμέσως δημοφιλής λόγω του ετοιμόλογου και πνευματώδους χαρακτήρα του, αναγκάστηκε το 1938 να πάει στην Αγγλία ως φυγάς από τη ναζιστική Γερμανία. Η υποδοχή που του επιφύλαξε ο σκακιστικός κόσμος της Αγγλίας ήταν η καλύτερη δυνατή και πέρασε εκεί τα τελευταία χρόνια της ζωής του.

Περισσότερα για τους δύο πρωταγωνιστές και για την ιστορική εκείνη παρτίδα μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα του Edward Winter.

Μόσχα 1925

Το 1925 διοργανώθηκε στη Μόσχα ένα από τα σημαντικότερα τουρνουά σκακιού που είχαν λάβει χώρα μέχρι τότε. Έλαβαν μέρος 11 ξένοι και 10 σοβιετικοί μαιτρ του παιχνιδιού. Ανάμεσά τους ο Κουβανός παγκόσμιος πρωταθλητής Χοσέ Ραούλ Καπαμπλάνκα, ο Γερμανός πρώην παγκόσμιος πρωταθλητής Εμμάνουελ Λάσκερ, ο πρωταθλητής των ΗΠΑ Φρανκ Μάρσαλ, το αστέρι του σοβιετικού σκακιού Έφιμ Μπογκολιούμποβ, ο νεαρός Μεξικανός Κάρλος Τόρρε, ο πρωτοπόρος για τις θεωρίες του Τσεχοσλοβάκος Ρίχαρντ Ρέτι, ο Πολωνός πανίσχυρος σκακιστής του παρελθόντος Ακίμπα Ρουμπινστάιν και πολλοί άλλοι.

Στο παρακάτω βίντεο βλέπουμε μια σειρά από εικόνες και αυθεντικά κινηματοτογραφικά στιγμιότυπα από τους αγώνες, και παράλληλα σκηνές από την ταινία ρωσοκουβανικής παραγωγής "Καπαμπλάνκα" που γυρίστηκε το 1986.

Λορέντζος Μαβίλης

Ο Λορέντζος Μαβίλης (1860-1912), εκτός από σημαντικός ποιητής, ήταν και πολύ γνωστός συνθέτης σκακιστικών προβλημάτων. Πολλά προβλήματά του δημοσιεύθηκαν κατά καιρούς σε σκακιστικά έντυπα. Παράλληλα έπαιζε και σκάκι με αρκετή επιτυχία κατά τη δεκαετία του 1880 στη Γερμανία όπου σπούδαζε.

Ένα πολύ γνωστό σκακιστικό του πρόβλημα:
Akademisches Monatsheft für Schach, Nr. 37, März 1893
 
Τα Λευκά κάνουν ματ σε 3 κινήσεις.

Μια ολοκληρωμένη και πολύ κατατοπιστική παρουσίαση της ζωής, του ποιητικού και του σακιστικού έργου του Λορέντζου Μαβίλη υπάρχει στο ιστολόγιο του Εμμανουήλ Μανωλά.